Άμεση δημοκρατία, κοινωνική αλληλέγγυα οικονομία και δημόσια κοινωνικά αγαθά: ανάγκη διαλόγου και πράξης

του Κώστα Νικολάου

Η πρωτοφανής σε μαζικότητα, αυθόρμητη και ειρηνική συμμετοχή των πολιτών στις συγκεντρώσεις των πλατειών της Ελλάδας και πολλών χωρών της Ευρώπης απέδειξε ότι η κοινωνική συναίνεση και αδράνεια απέναντι στη νεοφιλελεύθερη πολιτική δεν είναι καθόλου δεδομένα.

Το αρχικό χαρακτηριστικό της έκφρασης «αγανάκτησης», διαδέχθηκαν ψηφίσματα των λαϊκών συνελεύσεων των πλατειών, που μίλησαν για άμεση δημοκρατία, καθώς και για ισότητα, δικαιοσύνη και αξιοπρέπεια. Ακολούθησαν συζητήσεις και προβληματισμοί για την κοινωνική και αλληλέγγυα οικονομία, καθώς και για την υπεράσπιση των δημόσιων και κοινωνικών αγαθών, θέματα δηλαδή, που συνδέονται στενά με την έννοια της άμεσης δημοκρατίας.

Η κοινωνική και αλληλέγγυα οικονομία στηριγμένη στις ιδέες του συνεργατισμού, της άμεσης δημοκρατικής συμμετοχής των εργαζομένων – μελών στις αποφάσεις ενός συνεταιρισμού, του διαρκούς κοινωνικού ελέγχου (αρχές που απουσίαζαν στους παλαιάς κοπής συνεταιρισμούς και συνέβαλαν στην αποτυχία τους) αναδύεται ως εναλλακτική δυνατότητα απέναντι στον παγκόσμια αποτυχημένο και καταρρέοντα νεοφιλελευθερισμό, δηλαδή, της σύγχρονης έκφρασης του καπιταλισμού, αλλά και στο αποτυχημένο μοντέλο του κρατικού καπιταλισμού, που έφερε το ψευδώνυμο του «υπαρκτού σοσιαλισμού» με το σοσιαλισμό να είναι ανύπαρκτος. Η κοινωνική και αλληλέγγυα οικονομία μπορεί να αποτελέσει τη συνδετική ουσία μεταξύ όλων όσων θεωρούν ότι ένας άλλος κόσμος είναι εφικτός, μέσα από μια άλλη κοινωνία και οικονομία, συνεργατική και αλληλέγγυα (βλ. σχετικό άρθρο στο ιστολόγιο «Διαλεκτικά»: Η κρίση και η Κοινωνική Αλληλέγγυα Οικονομία, http://konstantinosnikolaou.blogspot.com/2011/06/blog-post_27.html ).

Είναι εξαιρετικά σημαντική η έκφραση της διάθεσης υπεράσπισης του αυτονόητου γεγονότος ότι π.χ. το νερό, ο ενεργειακός και ορυκτός πλούτος, τα οφέλη που μπορούν να προκύψουν από τη διαχείριση των απορριμμάτων είναι δημόσια και κοινωνικά αγαθά και όχι αντικείμενα κερδοσκοπίας και ότι μπορούν να αντιμετωπισθούν στα πλαίσια της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας με διαδικασίες άμεσης δημοκρατίας.

Είναι λοιπόν αξιοσημείωτο γεγονός η τριήμερη συνάντηση διαλόγου και αναζήτησης πράξης με θέματα την άμεση δημοκρατία, την κοινωνική και αλληλέγγυα οικονομία και την υπεράσπιση των δημόσιων και κοινωνικών αγαθών, που διοργανώνεται στις 5-7 Σεπτεμβρίου 2011 στους χώρους του ΑΠΘ. Οι ατομικές και συλλογικές συμμετοχές με απόψεις και εμπειρίες από τις ΗΠΑ, Γερμανία, Ισπανία, Μεξικό, Βολιβία και Ελλάδα καθιστούν το διάλογο ακόμα πιο ενδιαφέροντα.

Το πρόγραμμα του τριήμερου, όπως ανακοινώθηκε από τους διοργανωτές, παρουσιάζεται παρακάτω.

Πρόγραμμα τριημέρου

Α) Άμεση δημοκρατία 5.9.11

Β) Κοινωνική & αλληλέγγυα οικονομία 6.9.11

Γ) Υπεράσπιση των δημόσιων και κοινωνικών αγαθών 7.9.11

Όλες οι θεματικές εργασίες θα γίνουν στις αίθουσες της θεολογικής σχολής και οι μεγάλες συνελεύσεις στο αμφιθέατρο της νομικής.

Δευτέρα 5 Σεπτεμβρίου Άμεση δημοκρατία:

• Διεξαγωγή θεματικής "δικτύωση και διάδραση μεταξύ των συνελεύσεων άμεσης δημοκρατίας, συλλογικοτήτων & επιτροπών" εισήγηση: Ράδιο Ένταση - πλατεία συντάγματος. 5.30μμ

• Διεξαγωγή θεματικής «παράκαμψη μεσαζόντων και συνεταιρισμοί», εισήγηση: ΣΠαΜε - Κώστας Νικολάου καθηγητής ΕΑΠ, 5.30μμ

• Διεξαγωγή θεματικής «Οικοκοινόητες και παράλληλη τοπική οικονομία», εισήγηση: Γιώργος Κολέμπας συγγραφέας - οίκο-γεωργός , 5.30μμ

• Διεξαγωγή θεματικής «αστικές καλλιέργειες» εισήγηση ΠερΚα -  Πάνος Τότσικας  «Πρωτοβουλία για έναν αυτοδιαχειριζόμενο αγρό στο Ελληνικό», 5.30μμ

• Συνέλευση με θέμα την «άμεση δημοκρατία», εισήγηση: Michael Albert (ΗΠΑ znet - οικονομολόγος) - Νίκος Ηλιόπουλος (Πανεπιστήμιο Paris X) - Roberto Ramirez (Μεξικό ΑPPO - λαϊκή συνέλευση του λαού της Οαχάκα), 8.30μμ

Τρίτη 6 Σεπτεμβρίου Κοινωνική & αλληλέγγυα οικονομία:

• Διεξαγωγή θεματικής «δίκτυο αλληλέγγυας οικονομίας: παραγωγή -διανομή - διάθεση», εισήγηση Παναγιώτης Σαϊτανούδης - Πανελλαδικό Δίκτυο Ανταλλαγής Αγαθών και Υπηρεσιών Χωρίς Χρήματα, του Πελίτι, 5.30μμ

• Διεξαγωγή θεματικής «δίκτυο ανταλλακτικότητας και νομισματικής μονάδας», εισήγηση: Χρήστος Παπαΐωάννου (ΤΕΜ Μαγνησίας), 5.30μμ

• Διεξαγωγή θεματικής «νομική διάσταση της πρότασης εξαγοράς της ΕΥΑΘ», εισήγηση: Παντελής Ραδίσης δικηγόρος - Κίνηση 136, 5.30μμ

• Συνέλευση με θέμα «Κοινωνική & αλληλέγγυα οικονομία» εισήγηση: Michael Albert (ΗΠΑ znet - οικονομολόγος) - Didac Costa (Δικτύου Ανταλλαγής του Montseny - Ecoseny - Ισπανία) - Κώστας Νικολάου καθηγητής ΕΑΠ

Τετάρτη 7 Σπετεμβρίου Υπεράσπιση των δημόσιων και κοινωνικών αγαθών:

• Διεξαγωγή θεματικής «διαχείριση των απορριμμάτων και η αντίσταση των τοπικών κοινωνιών ενάντια στις επιλογές του κράτους και του κεφαλαίου», εισήγηση: Περιβαλλοντικός σύλλογος Ασσήρου "Φίλοι της Γης" - Πρωτοβουλία συνεννόησης για τη διαχείριση των απορριμμάτων (Αττικής), 5.30μμ

• Διεξαγωγή θεματικής «τοπικές αντιστάσεις ενάντια στα συμφέροντα των εταιριών: Περίπτωση εξόρυξης χρυσού σε Θράκη & Χαλκιδική», εισήγηση:  - "πρωτοβουλία ενάντια στις βλαπτικότητες" -  Επιτροπή Αγώνα Μ. Παναγίας., 5.30μμ

• Διεξαγωγή θεματικής«καμπάνια εξαγοράς της ΕΥΑΘ - δημοκρατία στο νερό», εισήγηση: Κώστας Μαριόγλου Σωματείο ΕΥΑΘ - Κίνηση 136

• Συνέλευση με θέμα «Υπεράσπιση των δημόσιων και κοινωνικών αγαθών» εισήγηση: (πρωτοβουλία κατοίκων Βερολίνου για το νερό), Oscar Oliveira (αγώνες για το νερό στη Βολιβία) , Σπύρος Μαρκέτος ιστορικός καθηγητής ΑΠΘ.

Περισσότερες πληροφορίες για το τριήμερο και τις ατομικές και συλλογικές συμμετοχές υπάρχουν στον ιστότοπο: http://amesidimokratiafest.org